- TOLETUM
- TOLETUMvulgo Toledo colonia, et urbs Hispaniae Tarraconensis. Carpetanorum olim caput, in umbilico Hispaniae ad Tagum fluv. Gothorum dein regia et Maurorum, hodie caput Castellae novae, et antea Regum sedes, a tempore Alfonsi, qui illamSaracenis eripuit, A. C. 1085. Ampla est et elegans, Archiepiscopalis cum arce antiqua in colle: sed deficit in dies, a paucis habitata. vix 6000. incolas continens, 42. leuc. Hisp. a Corduba in oream, 50. a Valentia. Eius meminit Venantius Fortunatus, l. 6.Quae me dimittis, dura Tolete. vale.Fuêre sub Toleto, velut Metropoli, urbes Episcopales Cretum, Biatia, Mentesa, Acci, Absti, Urci, Illici, Bigastrum, Setabis, Dianium, Valentia, Valeria, Segobrica, Arcabrica, Complutum, Segontia, Uxama, Segobia et Palentia: quae cum Metropoli, tem pore Constantis M. Archiepiscopo Carthaginensi, una cum Caracca et Castulone, subiectae fuerunt. Hodieque prima in regno Hispaniae dignitas Archiepiscopi Toletani est, qui, more omnibus Regnis receptô, Primas est Regni et simul Cancellarius Natus Castellae; cuius ratio ex mediis saeculis fluxit, quibus, cum nulla eruditio extra sacrum Ordinem quaeri poterat, ita nec officia, quae Eruditum requirebant, aliis quam qui e sacro Ordine essent, committi potuerunt, Becmannus, Franc. de Pisa, descr. Toleti, Garsias, de Eccl. Tol. Hîc Concil. celebratum, A. C. 400. contra Priscillianistas. A. C. 531. sub Rege Almerico seu Theude, Isidoro Hispalens. teste: quô disciplina Ecclesiastica iterum stabilita, quae sub Arianis Regibus multum remiserat. A. C. 589. quô Gothi; paulo ante fidem amplexi, confirmati sunt: lub Recaredo, qui ieiunium triduanum concilii celebrationem voluit praecedere. A. C. 507. sub eodem, contra impudicitiam Sacerdotum. A. C. 638. quô legitimum coniugium, damnatô ancillarum consortiô, concessum est Sacerdotibus. Elipaudus Urbis Episcopus Nestorianismi damnatus est, a Carolo M. Synodô illâ celebri Francofurtanâ, A. C. 794. habitâ, In eadem urbe memorabile olim fuit palatium, clausum et validis vectibus, ferrôque munitum, quod reseratum excidio Hispaniae futurum fama ferebat. Huius seras cum Rodericus, thesauros ibi occuli ratus, perfringi tandem curâslet, arcam solum reperit in eaque linteum, in quo insolentes hominum facies vestesque depictae erant, cum hac inscriptione, a tali gente extium Hispaniae imminere, brevique post â Saracenis et Mauris, Rodericus Victus est, omnisque nobilitas Gorthorum cum illo caesa. Lipsius Monit. l. 1. c. 5. Vide Morerium Dict. Hist.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.